Kaszel u najmłodszych pacjentów zawsze wzbudza niepokój. Zwykle towarzyszy on infekcji dróg oddechowych, ale może też być objawem innych chorób. Jakie leki na kaszel są bezpieczne do stosowania u dzieci? W jaki sposób możesz wspomóc leczenie malucha?
Jakie choroby najczęściej wywołują kaszel u dzieci?
Niemowlęta i małe dzieci nie mają jeszcze w pełni rozwiniętego układu odpornościowego, dlatego są szczególnie narażone na zakażenia drobnoustrojami. I faktycznie, najczęstszą przyczyną kaszlu u młodych pacjentów są wirusowe i bakteryjne infekcje górnych dróg oddechowych. Inne potencjalne czynniki, które mogą wywołać taki objaw, to m.in.:
- astma wczesnodziecięca,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- narażenie na dym tytoniowy,
- wady wrodzone układu oddechowego,
- alergia[1].
Leki na kaszel dla dzieci
W leczeniu kaszlu najważniejszy jest dobór odpowiedniego preparatu do jego rodzaju. W przypadku kaszlu suchego, nieproduktywnego, preparaty powinny hamować odruch kaszlowy. W ten sposób działa np. butamirat, który w postaci kropli jest dostępny dla dzieci od 2. miesiąca życia.
Z kolei, jeśli w drogach oddechowych zalega wydzielina, syrop na kaszel dla dzieci powinien mieć działanie wykrztuśne. Nie stosuj wtedy leków hamujących kaszel – śluz powinien być odkrztuszany, żeby w oskrzelach nie rozwinęło się nadkażenie bakteryjne. Preparaty na mokry kaszel zawierają np. ambroksol. Pobudza on produkcję rzadkiej wydzieliny, która upłynnia gęsty śluz. Ponadto wzmacnia ruchy rzęsek obecnych w drogach oddechowych, dzięki czemu poprawia jego transport na zewnątrz. W ten sposób ambroksol może ułatwić oczyszczenie oskrzeli z zalegającej wydzieliny i przyspieszyć powrót do zdrowia.
Co więcej, badania wykazały, że ambroksol podnosi stężenie stosowanych jednocześnie antybiotyków w drogach oddechowych. Może w ten sposób pomóc w walce z infekcjami bakteryjnymi. Leki z tym składnikiem są bezpieczne dla dzieci już od 1. roku życia[2].
Co robić, gdy dziecko kaszle?
Leczenie kaszlu u dziecka możesz wspomóc na kilka sposobów. Przede wszystkim zadbaj o odpowiednie warunki w otoczeniu małego pacjenta, a zwłaszcza o prawidłową wilgotność powietrza, która powinna wynosić ok. 40-60%. Jeśli jest ono zbyt suche, będzie podrażniać i osłabiać śluzówkę dróg oddechowych.
Oprócz tego dziecko powinno jak najwięcej pić, żeby jego organizm był nawodniony. Dzięki temu wydzielina w oskrzelach będzie luźniejsza i łatwiejsza do odkrztuszenia. Jeśli maluch kaszle w nocy, podnieś nieco łóżeczko od strony głowy – to ułatwi mu oddychanie podczas snu.
Śledź lokalne komunikaty dotyczące jakości powietrza i jeśli jest ona zła, unikaj aktywności z dzieckiem na zewnątrz. Smog również drażni śluzówkę dróg oddechowych, która i tak jest już osłabiona chorobą. Jeżeli Twoje dziecko jest alergikiem, postaraj się też unikać ekspozycji na uczulające go czynniki.
Po podaniu leków na kaszel mokry możesz oklepać plecy malucha, żeby wzmocnić efekt wykrztuśny. Czynność tą wykonuj ręką złożoną w łódeczkę, rozpoczynając od środkowej części pleców i kierując się w górę. Oklepywanie powinno być delikatne – nie może wywołać u dziecka dyskomfortu.
Każdą infekcję u malucha warto skonsultować z lekarzem, który osłucha je i dobierze odpowiedni sposób leczenia. Zwłaszcza chore niemowlęta wymagają wizyty u pediatry, tym bardziej że większość leków bez recepty nie może być stosowana na własną rękę u najmłodszych pacjentów.
[1] Krenke, K., Doniec, Z., Mastalerz-Migas, A., Mazurek, H., Bieńkowski, P., Jackowska, T., & Kulus, M. (2022). Zalecenia postępowania diagnostyczno – terapeutycznego w kaszlu u dzieci – aktualizacja. Lekarz POZ, 8(3): 173-192.
[2]Jędrzejek, M., Pokorna-Kałwak, D., & Mastalerz-Migas, A. (2020). Praktyczne zastosowanie leków mukoaktywnych. Lekarz POZ, 1: 14-19.